Kriohirurgija podrazumeva kontrolisano smrzavanje tkiva, radi destrukcije pojedinih lezija na koži. Supstanca koja proizvodi nisku temperaturu naziva se kriogen. Najširu primenu danas ima tečni azot, bez koga se praktično ne može zamisliti rad nijedne dermatološke ordinacije. Tečni azot ne zagađuje okolinu, nije zapaljiv i izaziva brzo zamrzavanje tretiranog tkiva.
Više faktora, uključujući i tip, veličinu, dubinu, granicu, lokalizaciju lezije, kao i tip kože pacijenta, uzimaju se u razmatranje pri odabiru kriohirurgije kao metode izbora.
Tehnika izvođenja
Pacijenti sede ili leže na stolu za pregled. U većini slučajeva ne koristi se anestezija pre krioterapije. Ipak, ako je procedura bolna za pacijenta, naročito kod dece ukoliko se planira duže vreme tretiranja, može se aplikovati anestetik za lokalnu primenu.
Najčešće korišćena kriohiruška tehnika je tehnika otvorenog spreja. Koristi se kriohiruška sprej jedinica – krio boca, sa nastavcima različite veličine otvora, koji regulišu širinu mlaza. Mlaz tečnog azota usmeri se prema leziji, sa udaljenosti od 1-2 cm.
Tehnika štapića sa pamučnom vatom namočenom u tečni azot je druga mogućnost izvođenja kriohiruške procedure. Mala količina tečnog azota se ulije u posudu, potom se štapić sa pamučnom vatom, vrhom nadole uroni u azot i ohladi. Na leziju se čvrsto prisloni vrh štapića, do formiranja haloa od oko 3 mm oko lezije.
Indikacije
-
- Seboroične keratoze
- Aktinične keratoze
- Virusne bradavice
- Solarni lentigo
- Keloidi
- Hipertrofični ožiljci
- Sebacealna hiperplazija
- Dermatofibromi
Apsolutne kontraindikacije za kriohirurgiju su lezije koje zahtevaju patohistološku verifikaciju dijagnoze.
Da li je intervencija bolna ?
Komplikacije sprovedene krioterapije su retke, a najčešće među njima su bol, lokalizovan na mestu primene, kao i bula (mehur), koja je često i očekivana reakcija. Većina pacijenata opisuje postupak kao nelagodan. Kod dece je neophodno ostvariti dobru saradnju, kako bi se procedura mogla sprovoditi.
Koliko tretmana je potrebno?
Krioterapija zahteva ponavljane dolaske, do nestanka tretiranih promena. Broj i učestalost tretmana zavisi od vrste, veličine, lokalizacije, broja promena, kao i individualnog odgovora pacijenta.
Savetuje se ponavljanje tretmana nakon 7-15 dana.
Praćenje i uputstva pacijentu
Tretirane promene obično zarastaju za 1-2 nedelje. Pacijenta treba informisati o pojavi otoka, manjih i većih mehurova, u prvih 24 h od tretmana. Nega kože je uobičajena, pranje mlakom vodom i sapunom, nežno se posuši peškirom.
